Sucha skóra i problemy skórne
Funkcje skóry – jaką rolę pełni skóra?
Skóra jest nie tylko największym organem ludzkiego organizmu, ale też jednym z najważniejszych. Chroni wszystkie pozostałe tkanki i układy przed wpływem czynników zewnętrznych i jest swego rodzaju łącznikiem między ciałem a środowiskiem, które je otacza. Na czym to polega?
Jakie funkcje pełni skóra?
Skóra dorosłego człowieka to mierzący od 1,5 do 2m² narząd, pełniący wiele ról bardzo ważnych dla całego organizmu. Wyróżnia się jego trzy podstawowe warstwy (patrząc od zewnątrz):
- naskórek,
- skórę właściwą,
- tkankę podskórną.
Te elementy budowy skóry dzielą się jeszcze na cieńsze warstwy, tworząc skomplikowaną, złożoną strukturę odpowiedzialną za wiele istotnych kwestii.
Funkcje skóry dzielą się na bierne i aktywne. Wśród biernych znajdują się:
- ochrona wnętrza organizmu przed ciepłem, zimnem oraz promieniowaniem słonecznym. Funkcję tę wspierają pokrywające skórę włosy, tworzące swego rodzaju naturalną izolację;
- ochrona przed mechanicznymi uszkodzeniami – uciskiem, uderzeniem, otarciem. Skóra, dzięki swej odporności i elastyczności, chroni cały organizm przed wszelkim mechanicznym wpływem środowiska zewnętrznego;
- ochrona przed działaniem substancji chemicznych. Skóra jest barierą, ograniczającą przenikanie w głąb organizmu rozmaitych substancji;
- ochrona przed drobnoustrojami. Dzięki znajdującym się w skórze gruczołom łojowym i potowym, na jej powierzchni wytwarza się płaszcz hydrolipidowy stanowiący warstwę ochronną organizmu. Ogranicza on również dostęp szkodliwych, chorobotwórczych drobnoustrojów.
Aktywne funkcje skóry człowieka to przede wszystkim:
- obrona przed drobnoustrojami, które dostały się do skóry. Skóra posiada komórki układu odpornościowego, np. reagując odczynami na wrogie patogeny, zapamiętując je i podejmując z nimi walkę;
- wchłanianie niektórych substancji. Skóra ma zdolność wchłaniania substancji rozpuszczalnych w wodzie i w tłuszczach, takich jak:
- witaminy,
- hormony,
- oleje roślinne,
- leki,
- wyciągi ziołowe,
Dzięki temu możliwe jest przezskórne działanie kosmetyków i niektórych leków.
- funkcja termoregulacyjna. Skóra chroni całe ciało przed zmiennymi temperaturami otoczenia i reguluje wewnętrzną temperaturę ciała. Jest to możliwe dzięki umiejscowionym w niej naczyniom krwionośnym, które kurczą się i rozszerzają, w odpowiedzi na pobudzenia nerwowe związane z wewnętrznym układem termoregulacji. Dodatkowo dzięki umiejscowionym w skórze gruczołom, wydziela ona pot, co umożliwia wychładzanie organizmu, kiedy temperatura otoczenia jest zbyt wysoka i grozi przegrzaniem;
- funkcja percepcyjna. Skóra posiada receptory m.in. dotyku. Dzięki znajdującym się w niej zakończeniom nerwowym odbiera wszelkie bodźce mechaniczne pochodzenia zewnętrznego – ucisk, ból itd.
Źródło: Opracowanie własne
Funkcje naskórka
Naskórek jest najbardziej zewnętrzną warstwą skóry i jako taki stanowi dla całego organizmu mechaniczny łącznik ze środowiskiem zewnętrznym. Dzieli się on na kilka cieńszych warstw, różniących się budową oraz pełnionymi funkcjami. Jakie są warstwy naskórka i ich funkcje?
Zaczynając od strony wewnętrznej, najpierw wyróżnia się warstwę podstawną, gdzie zachodzą stale podziały komórkowe mające na celu ciągłe wytwarzanie nowych komórek. Proces ten kontynuowany jest w kolejnej warstwie – kolczystej, zbudowanej z wielobocznych komórek, stanowiąc najgrubszą warstwę naskórka. Dalej znajdują się: warstwa ziarnista, zbudowana ze spłaszczonych komórek zawierających ziarenka i pęcherzyki, w których znajdują się białka powstające w procesie keratynizacji; warstwa jasna – znajdująca się tylko w naskórku skóry dłoni i podeszew i – najbardziej zewnętrzna – warstwa rogowa rozciągania składająca się ze ściśle upakowanych, całkowicie zrogowaciałych bezjądrowych komórek.
Najważniejsze funkcje naskórka jako wierzchniej warstwy skóry to:
- ciągła odnowa skóry. Skóra, jako narząd narażony na stały kontakt ze środowiskiem zewnętrznym, potrzebuje ciągłej regeneracji. Odbywa się ona właśnie przez podziały komórkowe zachodzące nieustannie w naskórku i rogowacenie oraz złuszczanie starych komórek;
- funkcja ochronna pełniona wobec wszystkich układów i tkanek ludzkiego organizmu. Naskórek – umiejscowiony na zewnętrznej stronie skóry – zawsze jako pierwszy „kontaktuje się” mechanicznie ze światem zewnętrznym;
- pigmentacja skóry. Zawarte w warstwie podstawnej melanocyty wydzielają melaninę – substancję nadającą skórze odpowiednią barwę.
Funkcje skóry właściwej
Pomiędzy tkanką podskórną a naskórkiem znajduje się tzw. skóra właściwa, która u człowieka ma grubość ok. 2mm od ok 0,3mm na powiekach do 3 mm na plecach i zbudowana jest z tkanki łącznej zwartejzbitej.
Wyróżnia się dwie warstwy skóry właściwej:
- brodawkowatą – graniczącą z naskórkiem, posiadającą luźną budowę włókna wchodzące w jej skład są luźno ze sobą spojone,
- siateczkowatą – zwartą, umiejscowioną głębiej o zwartym układzie włókien.
To właśnie tam występują białka budulcowe skóry – kolagen i elastyna – odpowiadające za jej odporność i elastyczność. Tworzą one skomplikowane rusztowanie skóry (włókna), które dzięki złożonej strukturze zdolne jest się rozciągać i odkształcać, a później wracać do swej pierwotnej formy.
W skórze właściwej umiejscowione są też naczynia krwionośne oraz zakończenia nerwowe, które odbierają z zewnątrz bodźce – takie jak dotyk, ból, temperatura – i przekazują informacje o nich do ośrodkowego układu nerwowego.
To jednak jeszcze nie wszystkie funkcje skóry właściwej. W warstwie tej znajdują się także gruczoły potowe odpowiedzialne za termoregulację ciała oraz gruczoły łojowe, których wydzielina tworzy powłokę tłuszczową hydrolipidową naskórka.
Funkcje tkanki podskórnej
Tkanka podskórna z kolei jest najbardziej wewnętrzną warstwą skóry człowieka, zbudowaną przede wszystkim z komórek tłuszczowych oraz tkanki łącznej. Ma ona różną grubość, w zależności od części ciała.
Komórki tłuszczowe zgromadzone w tkance podskórnej pełnią rolę izolacyjną, chroniąc przed zimnem oraz bodźcami mechanicznymi; są one także swoistym magazynem energetycznym.
W warstwie podskórnej umiejscowione są też:
- naczynia krwionośne,
- naczynia chłonne,
- włókna nerwowe.
Podstawowe funkcje tkanki podskórnej to zatem:
- funkcja termoizolacyjna – ochrona organizmu przed zmiennymi temperaturami środowiska zewnętrznego,
- bariera mechaniczna – amortyzacja wstrząsów oraz niwelowanie innych bodźców mechanicznych,
- magazynowanie energii i zapasów niektórych substancji potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu.
- funkcja hormonalna – komórki tłuszczowe (adipocyty) są źródłem licznych substancji o działaniu hormonalnym
Powiązane artykuły:
Mycie twarzy – jak i czym? Etapy >>
Sucha skóra – na twarzy, nogach i dłoniach. Co robić? >>
Cudowna moc emolientów >>
autorka: Joanna Woźniak
Konsultacja merytoryczna: dr n. med. Katarzyna Kulig
Źródła:
1. T. Wolski, B. Kędzia, Farmakoterapia skóry. Cz. 1. Budowa i fizjologia skóry, w: Postępy Fitoterapii 2019; 20(1): 61-67 http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2019/04/pf_2019_061-067.pdf [16.05.2021]
2. B. Nedoszytko, Skóra – budowa i funkcje, Wyższa Szkoła Zawodowa Pielęgnacji Zdrowia i Urody w Poznaniu http://nedo.gumed.edu.pl/wszpziu/histologia/Sk%C3%B3ra%20i%20wytwory%20sk%C3%B3ry%20f.pdf [16.05.2021]
Dowiedz się więcej o pielęgnacji skóry
12 powodów, dla których warto stosować emolienty
Emolienty to dermokosmetyki dostępne w aptekach. Mają wiele zalet i świetnie sprawdzają się...
Więcej →Emolienty – czym są, jak działają i jakie występują przykłady emolientów
Emolienty to specjalistyczne dermokosmetyki, wykorzystujące w swoim składzie substancje...
Więcej →Stosowanie emolientów u dzieci
Skóra dziecka różni się od skóry osoby dorosłej – jest delikatna i wrażliwa...
Więcej →6 zalet stosowania emolientów u dzieci
Skóra niemowląt i dzieci jest szczególnie wrażliwa na podrażnienia i uszkodzenia...
Więcej →Emolienty w pielęgnacji niemowlaka
Emolienty to wykorzystywane w kosmetyce składniki, które mają za zadanie natłuścić skórę.
Więcej →6 zastosowań linii emolientów ELODERM
Emolienty mają szerokie zastosowanie w kosmetyce i pielęgnacji skóry.
Więcej →Cudowna moc emolientów
Zdrowa i zadbana skóra świadczy o dobrostanie organizmu. Jej prawidłowe funkcjonowanie...
Więcej →Omega Butter - właściwości i działanie
Sprawdź, jakie ma właściwości, jak działa na skórę, a także w jakich kosmetykach może występować.
Więcej →Fitosterole - czym są i jakie mają działanie?
Stosowanie kosmetyków z fitosterolami wpłynie korzystnie na kondycję skóry.
Więcej →Mocznik w kosmetyce – właściwości i działanie
Mocznik w kosmetyce używany jest przede wszystkim w celach nawilżających. Czym jest i jakie jest jego działanie?
Więcej →Olej kukurydziany – właściwości i zastosowanie w kosmetyce
Jakie to właściwości i jakie preparaty zawierają ten dobroczynny dla skóry składnik?
Więcej →Masło shea - jak stosować? Zastosowanie w kosmetyce
Sprawdź, jak jest pozyskiwane masło karité i co wpływa na jego właściwości. Czy spełni wymagania twojej cery i włosów?
Więcej →Tokoferole – czym są? Zastosowanie w kosmetyce
Czym są, w jakich produktach się znajdują i na czym polega ich skuteczność?
Więcej →Olej makadamia - czym jest i jak działa? Właściwości
Olej makadamia jest dziś cenionym surowcem, szczególnie w świecie kosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji skóry.
Więcej →Trądzik noworodkowy i niemowlęcy - przyczyny, objawy i leczenie
Na skórze Twojego maluszka pojawiły się krostki? Być może to trądzik noworodkowy i dziecięcy.
Więcej →Pielęgnacja skóry dziecka od pierwszych dni życia
Pielęgnacja skóry dziecka to nie lada wyzwanie, szczególnie dla świeżo upieczonych rodziców.
Więcej →Masaż niemowląt
Masaż niemowlęcia nie tylko buduje więź z rodzicami, ale również wpływa pozytywnie na jego rozwój.
Więcej →Dobry kosmetyk dla dziecka – na co zwrócić uwagę?
Nie każdy kosmetyk nadaje się do pielęgnacji skóry dzieci. Warto używać tych specjalnego przeznaczenia, odpowiadających potrzebom delikatnej skóry.
Więcej →7 rad na udaną kąpiel niemowlaka
Pierwsza kąpiel noworodka często budzi pewne obawy u młodych rodziców. Dziecko jest malutkie, wydaje się być bardzo delikatne i kruche.
Więcej →Kangurowanie
Najbardziej rozwiniętym zmysłem w chwili narodzin jest zmysł dotyku. Kształtuje się on już na początku życia płodowego.
Więcej →Rola dotyku w rozwoju dziecka
Dotyk to w rozwoju emocjonalnym i fizycznym dziecka zmysł o szczególnym znaczeniu.
Więcej →Blizna po cesarce
Prawie połowa dzieci przychodzi w Polsce na świat poprzez cesarkie cięcie.
Więcej →Popularne przebarwienia i zmiany skórne u kobiet w ciąży
Za przebarwienia i zmiany skórne u kobiet w ciąży zazwyczaj odpowiedzialne są szalejące hormony.
Więcej →Rozstępy w ciąży
Rozstępy to problem, który bardzo często dotyka kobiety w ciąży. Jak można zapobiegać ich powstawaniu
Więcej →Jak dbać o skórę w ciąży?
Ciąża to bardzo wyjątkowy czas dla kobiety. Zmienia się jej całe życie. Zmiany dotyczą również ciała i jego wyglądu, a w szczególności skóry.
Więcej →Rozwój płodu
Najbardziej dynamicznym i fascynującym okresem w rozwoju człowieka jest czas życia płodowego. Z połączenia zaledwie dwóch komórek w ciągu dziewięciu...
Więcej →Jakie kosmetyki są niebezpieczne w ciąży
W czasie ciąży przyszła mama może i powinna dbać o urodę. Szczególnie, że skóra, włosy i paznokcie mają teraz specjalne potrzeby.
Więcej →Zmiany i dolegliwości podczas ciąży fizjologicznej
W czasie ciąży w organizmie kobiety i jego funkcjonowaniu dochodzi do wielu zmian.
Więcej →7 filarów rodzicielstwa bliskości
Rodzicielstwo bliskości to propozycja dla rodziców, którzy chcą wychować swoje dziecko na człowieka szczęśliwego, wrażliwego, umiejącego dbać o siebie i innych ludzi.
Więcej →Doula – jakie wsparcie daje przy porodzie?
Doula (czytaj: dula) to kobieta, która z racji swojego macierzyńskiego doświadczenia, ale także wykształcenia i możliwej certyfikacji potrafi...
Więcej →Połóg – czego możesz się spodziewać w tym okresie
Połóg to okres po porodzie, trwający około 6 tygodni, w czasie którego organizm świeżo upieczonej mamy wraca stopniowo do formy sprzed ciąży.
Więcej →Wyprawka do szpitala
Na kilka tygodni przed planowanym terminem porodu warto już zacząć szykować torbę z rzeczami do szpitala.
Więcej →Aktywność fizyczna kobiet w czasie ciąży
Ciąża to szczególny czas w życiu kobiety. W organizmie kobiety zachodzi wiele zmian, na które należy się stopniowo przygotować.
Więcej →Sposoby na odparzenia
Odparzenia skóry pod pieluszką czyli tzw. pieluszkowe zapalenie skóry to częsta dolegliwość niemowląt.
Więcej →AZS u niemowląt i dzieci
Atopowe zapalenie skóry, to jedna z najczęstszych i najbardziej uciążliwych, alergicznych przypadłości skórnych dzieci.
Więcej →Przejściowe problemy skórne u noworodków i niemowląt
Skóra dzieci rozwija się do 3 roku życia, kiedy to zaczyna być podobna do dorosłej.
Więcej →Sucha skóra u noworodków i niemowląt
Skóra noworodków i niemowląt zwykle boryka się z wieloma problemami, m.in. ciemieniuchą, potówkami, zmianami łojotokowymi czy trądzikiem noworodkowym.
Więcej →Kąpiel noworodka – jak często i w czym?
Kąpiel noworodka to wyzwanie zarówno dla rodziców jak i samego maluszka.
Więcej →Ciemieniucha u dziecka - jak wygląda i jak się pozbyć?
Ciemieniucha u dziecka pojawia się zazwyczaj przed ukończeniem trzeciego miesiąca życia.
Więcej →Prosaki u noworodka - jak wyglądają i czym smarować?
Szacuje się, że łagodne zmiany skórne w postaci prosaków mogą dotykać nawet 50 proc. niemowląt.
Więcej →Emolienty – dlaczego warto stosować je u dorosłych?
Emolienty to preparaty szczególnie polecane w przypadku pielęgnacji skóry atopowej a także delikatnej skóry dzieci.
Więcej →Atopowe zapalenie skóry (AZS) u dorosłych a emolienty
Atopowe zapalenie skóry to przewlekła choroba alergiczna, jedna z najczęściej występujących, a przy tym jedna z najbardziej uciążliwych.
Więcej →Problemy skóry dojrzałej
Skóra z wiekiem zaczyna się zmieniać. Pojawiają się na niej zmarszczki, wiotczeje, robi się cieńsza i nadmiernie sucha.
Więcej →Masaż klasyczny
Masaż należy do najstarszych zabiegów terapeutycznych, stosowany był już w starożytności jako uzupełnienie obrządków religijnych, a w Indiach i Chinach...
Więcej →Prawidłowe nawilżanie skóry w 14 krokach
Skóra to ważny atrybut naszego wyglądu. Jeśli jest zadbana odmładza nas i świadczy o zdrowiu całego organizmu.
Więcej →Pielęgnacja skóry dojrzałej
Pod wpływem czynników, tak wewnętrznych, jak i zewnętrznych, skóra z wiekiem zaczyna się starzeć. Proces ten rozpoczyna się już około 25. roku życia.
Więcej →Egzema - objawy i sposoby leczenia
Egzema (wyprysk) to zmiany skórne o charakterze przewlekłym.
Więcej →Antidotum na zimowe dolegliwości
Korzystanie z właściwości emolientów jest szczególnie ważne w okresie zimowym sprzyjającym problemom ze skórą.
Więcej →Swędzenie skóry po kąpieli - świąd po prysznicu i gorącej kąpieli
Swędzenie skóry po kąpieli może być wynikiem jej nadmiernego przesuszenia lub oznaką choroby.
Więcej →Alantoina - co to jest? Działanie i właściwości kremu
Alantoina to substancja chemiczna, która łagodzi wszelkiego rodzaju podrażnienia, egzemy czy nadwrażliwą skórę.
Więcej →Pękająca skóra na dłoniach – od wewnątrz i na palcach. Przyczyny
Pękająca skóra na dłoniach może pojawiać się zarówno na wewnętrznej, jak i zewnętrznej stronie, na palcach, opuszkach, pomiędzy palcami.
Więcej →Nawilżenie skóry głowy - jak i czym? Sposoby
Powinno się dbać nie tylko o dobrą kondycję i zdrowie włosów, ale także o nawilżenie skóry głowy.
Więcej →Olej canola - co to jest? Zastosowanie w kosmetyce
Olej canola pozyskiwany jest z odmiany rzepaku, cechującej się najwyższą jakością.
Więcej →Masaż twarzy - samodzielny w domu. Efekty
Masaż twarzy nie tylko poprawi wygląd i kondycję cery, ale dodatkowo rozluźni mięśnie i przyniesie ukojenie.
Więcej →Sucha skóra – na twarzy, nogach i dłoniach. Co robić?
Sucha skóra to nie tylko problem estetyczny, ale również dokuczliwe dolegliwości i zaburzenia jej funkcji.
Więcej →Kobido – na czym polega japoński masaż twarzy?
Kobido to japoński masaż twarzy nazywany niechirurgicznym liftingiem.
Więcej →NNKT – co oznacza skrót i gdzie występują?
NNKT to grupa tłuszczów, które nie są syntetyzowane przez ludzki organizm, muszą zatem być mu dostarczane z zewnątrz.
Więcej →Kwasy omega-3-6-9 - jakie mają działanie i gdzie występują?
Kwasy omega-3-6-9 mają dobroczynny wpływ na funkcjonowanie ludzkiego organizmu, zaś ich niedobór może doprowadzić m.in. do różnego rodzaju zmian skórnych.
Więcej →Balsam nawilżający - do twarzy i ciała. Jaki wybrać?
Balsam nawilżający to jeden z najczęściej wybieranych kosmetyków do pielęgnacji ciała, ale także twarzy.
Więcej →Jak dbać o skórę? Twarzy i ciała
Jak dbać o skórę? Czy poszczególne partie ciała wymagają innej pielęgnacji?
Więcej →Suche łokcie - przyczyny. Co na wysuszone?
Sprawdź, jak pielęgnować skórę na łokciach oraz brak jakich witamin może manifestować się przesuszeniem naskórka.
Więcej →Jak ujędrnić skórę? Na brzuchu, twarzy i udach
Sprawdź, jak ujędrnić skórę oraz po jakie kosmetyki warto sięgnąć, aby nadać skórze sprężystości.
Więcej →Cera wrażliwa – jak ją pielęgnować?
Co robić, by przynieść ulgę kapryśnej skórze? Jak pielęgnować ją na co dzień?
Więcej →Mycie twarzy – jak i czym? Etapy
Jak myć twarz, by jej skóra była odpowiednio oczyszczona, nawilżona i odżywiona?
Więcej →Sucha skóra głowy - co stosować i czym nawilżać?
Sprawdź, po czym rozpoznać, że skóra głowy jest przesuszona oraz co stosować, aby przywrócić jej nawilżenie.
Więcej →Podrażnienia po depilacji - jak się golić? Sposoby
Sprawdź, jak objawiają się podrażnienia po depilacji, jak powstają i jak można sobie z nimi radzić.
Więcej →Poznaj produkty Eloderm
Eloderm balsam nawilżający 400 ml
Balsam do codziennej pielęgnacji skóry suchej, atopowej, swędzącej oraz skłonnej do alergii i egzemy. Redukuje napięcie i swędzenie skóry, zapobiega nawrotom suchości.
Zobacz produkt →Eloderm balsam do ciała 200 ml
Balsam do ciała do codziennej pielęgnacji skóry suchej, atopowej i wrażliwej. Dogłębnie nawilża i natłuszcza nawet nadmiernie suchą skórę.
Zobacz produkt →Eloderm krem 75 ml
Krem do codziennej pielęgnacji skóry suchej, atopowej i nadwrażliwej. Przeznaczony do pielęgnacji mniejszych partii ciała, np. twarzy, zgięć kolanowych.
Zobacz produkt →Eloderm krem aktywny 75 ml
Krem do codziennej pielęgnacji skóry suchej, atopowej i nadwrażliwej na czynniki zewnętrzne. Przeznaczony do pielęgnacji mniejszych partii ciała, w tym twarzy. Dzięki zawartości tokoferoli (wit. E) i fitosteroli działa łagodząco i przeciwzapalnie.
Zobacz produkt →Eloderm emulsja do kąpieli 200 ml
Emulsja do kąpieli do codziennej pielęgnacji skóry suchej, atopowej i wrażliwej. Delikatnie myje, nawilża i natłuszcza nadmiernie suchą skórę.
Zobacz produkt →Eloderm emulsja do kąpieli 400 ml
Emulsja do kąpieli do codziennej pielęgnacji skóry suchej, atopowej, swędzącej oraz skłonnej do alergii i egzemy. Emulsja jednocześnie myje i pielęgnuje skórę.
Zobacz produkt →Eloderm żel do mycia ciała i włosów 2w1 400 ml
Żel do codziennej pielęgnacji skóry suchej, atopowej, swędzącej oraz skłonnej do alergii i egzemy. Żel delikatnie myje włosy i ciało bez naruszania naturalnej bariery ochronnej skóry.
Zobacz produkt →Eloderm żel do mycia 200 ml
Żel do mycia do codziennej pielęgnacji skóry suchej, atopowej i wrażliwej. Delikatnie myje i dogłębnie nawilża nawet nadwrażliwą skórę.
Zobacz produkt →Eloderm szampon 200 ml
Szampon do codziennej pielęgnacji skóry suchej, atopowej i wrażliwej. Delikatnie myje i dogłębnie nawilża skórę głowy i włosy.
Zobacz produkt →